Gebelik ve Gebelik Haftası Hesaplama
Dünyanın en güzel duygularından biri olan gebelik dönemi karmaşık olduğu kadar da heyecanlıdır. Bebeklerinin dünyaya gelişini büyük bir coşku ile bekleyen anne babaların en çok merak ettiği konulardan biri de bebeklerinin kaç aylık ya da kaç haftalık olduğudur. Bebeğin anne karnında bulunduğu zamanı hesaplama işlemine gebelik haftası hesaplama denir. Normal bir gebelik 40 haftalık bir süreci kapsar. Doğum 24- 37. haftalar arasında gerçekleşirse erken doğum olarak kabul edilir. 34-37. haftalar arasında gerçekleşen doğumlar geç erken doğum olarak adlandırılır ve erken doğum vakalarının ise yaklaşık %70’ini oluşturur. Sağlıklı bir gebelik dönemi geçirmek için hafta hafta hamilelik izlemlerinin yapılması büyük önem taşır. Bebeğin gelişimi ve annenin değişimi bu izlemlere göre değerlendirilir.
Gebelik haftası nasıl hesaplanır?
Gebelik toplamda 40 hafta sürmesine rağmen genellikle doğumların büyük bir çoğunluğu 38-40. haftalarda gerçekleşir. Bazen de 41. haftada doğum yapılabilir. Gebelik hesaplama anne adayının düzenli bir adet döngüsü varsa son adet tarihine göre yapılır. Anne adayının son adet döneminin ilk günü gebeliğin başlangıcı olarak kabul edilir. Tüp bebek gibi döllenmenin dışarıda gerçekleştiği hamileliklerde gebelik tarihi kesin bellidir. Gebelikte hemen hemen her değerlendirme hamilelik haftası baz alınarak yapılır. Son adet döneminden 5-6 hafta sonra ultrasonla bebeğin haftası belirlenir. Hamileliğin 8. ve 18. haftaları arasında ultrasonla hamilelik hesaplama doğru sonuçlar verebilir. Hamilelik ilerledikçe ultrason ölçümleri sadece son adet dönemine göre hesaplanan hamilelik haftası ile uyumun karşılaştırılmasında kullanılır.
- 4-5 haftalık hamileliklere 1 aylık
- 8-9 haftalık gebeliklere 2 aylık
- 12-13 haftalık gebeliklere 3 aylık
- 16-17 haftalık hamileliklere 4 aylık
- 20-21 haftalık hamileliklere 5 aylık
- 24-25 haftalık hamileliklere 6 aylık
- 28-29 haftalık hamileliklere 7 aylık
- 32-33 haftalık hamileliklere 8 aylık
- 36 haftalık gebeliklere 9 aylık hamilelik denir. 40. hafta bittiğinde bebek 9 ay 10 günlük olarak kabul edilir.
Gebelik testi nasıl yapılır?
Yumurta ve sperm buluştuğu anda yumurta döllenir ve zigot olarak adlandırılır. Döllenen yumurta sürekli olarak bölünerek çoğalır ve 8 hücreli hale geldiğinde anne adayının kanında beta hCG denilen hormon artmaya başlar. Anne adayından alınan kan örneğinde beta hCG değeri 5mIU/ml’nin üzerindeyse gebelik pozitif olarak değerlendirilir. Döllenmeyi takip eden 6-12 günlük süreç içinde embriyonun içinde yaşadığı plasenta tarafından üretilen Beta hCG kanda yükselir ve adet döngüsünü devreden çıkarır. Beta hCG hormonunun kandan idrara geçmesi birkaç günü bulur. Yani döllenmeden sonraki 12-14. günlerde idrar tahlili yapılabilir. Bu dönem adet döngüsünün geciktiği günlerle çakıştığı için evde yapılan idrar testlerinin adet gecikmesinin dördüncü beşinci gününde yapılması önerilir. İdrarda hamilelik testi için kullanılan cihazlarda kimyasal bir şerit kullanılır. Şeridin üzerine birkaç damla idrar damlatılır ve Beta hCG hormonu varsa cihaz üzerinde çift çizgi ya da + işareti çıkar.
Hamilelik belirtileri nelerdir?
Hamilelik belirtileri kişiden kişiye değişir. Ancak bazı belirtiler tüm anne adaylarında ortaktır.
- Göğüste hassasiyet, şişlik ve irileşme gözlenir. Gebelik döneminde salgılanan progesteron ve östrojen göğüs uçlarının etrafındaki kahverengi bölgenin koyulaşmasına neden olur.
- Gebelik hormonları anne adayının kendini yorgun, bitkin ve halsiz hissetmesine sebep olur. Kan basıncı ve kan şekerinde düşüklükler gözlenir.
- Gebeliğin ilk belirtilerinden biri de koku hassasiyetinin artmasıdır. Artan östrojen hormonu burundaki koku reseptörlerinin daha fazla çalışmasına neden olur.
- Progesteron hormonundaki artış, kan damarlarında genişlemeye neden olur ve bu durum da beyne kan akışını azaltır. Kan basıncının düşmesi hamilelikte baş dönmesinin en büyük nedenidir.
- Hamile kadınların neredeyse %75-80’ini etkileyen mide bulantısı ve kusma, genellikle sabah ya da gecenin ilerleyen saatlerinde ortaya çıkar. Mide bulantısına hormonal değişiklikler ve folik asit eksikliği neden olur.
- Aşırı duygusallık, sinirlilik, hırçın davranışlar hamilelik döneminde anne adaylarının en çok yaşadığı ruhsal dalgalanmalardır.
- Bebeğin gelişimine bağlı olarak karın krampları, şişkinlik hissi, hazımsızlık, kabızlık ve mide gazı da hamilelik döneminde görülebilir.
- Sık idrara çıkma, bel ve sırt ağrıları da hamilelik belirtileri arasındadır.